Сөз бостандығын қорғау халықаралық қоры
Международный фонд защиты свободы слова
The International Foundation for Freedom of Speech Protection

Желідегі заңға бағыну: Тамара Калееваның жеке пікірі

27 қыркүйек 2022

 Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының орынбасары Ж.Өмірәлиев кеше әлеуметтік желілердің мазмұнына қатысты азаматтарға үндеу (обращение) жасады. Оны Аманат партиясынан сайланған Мәжіліс депутаты Гүлнар Бижанова (поддержали) қолдады.

Үндеуді Бас прокуратураның сайтынан көруге болады, депутаттың ұстанымын Tengrinews  жариялады. Мен жеке пікіріммен бөлісемін.

Бас прокуратураны қолдау жақсы болса керек! Сымбатты генералдың соңынан еріп, қайталамаңыз! Блогерлерді жемқорлықпен, бопсалаумен және тұрақтылыққа тікелей шабуыл жасады деп айыптау, 20 жылға бас бостандығынан айырылу мүмкіндігін еске түсіру және дұрыс нәрсеге - бірлікке, жасампаздыққа, т.б. шақыру. көшбасшылар мен олардың серіктестері соңғы жарты ғасырда осыны талап етіп келеді. Тіпті көптен бері ұмыт болған ән есімде: «Мен, сен, ол - бірге тұтас ел, бірге тату отбасы…».

Гүлнәр Бижанованың кеңесі бойынша сыни ойлауды қолданса, онда бас прокурордың орынбасары Жандос Өміралиевтің Үндеуі (оқыңыз – ескерту) көптеген таңғаларлық сұрақтар туғызады. Мен ретімен бастаймын.

1. «Отандық ақпараттық кеңістікте және түрлі әлеуметтік медиада әртүрлі тақырыптар бойынша көрінеу жалған ақпарат тарату жағдайлары жиілеп кетті».

Біздің құқық қорғау органдарының шабуылдаушыларды дәл анықтауға және жазалауға күші мен мүмкіндігі жеткілікті екеніне сенімдімін.

2. «Сонымен бірге блогерлердің арандатушылық мәлімдемелері этникалық араздықты қоздыру белгілері бар пайдаланушы пікірлерімен бірге жүреді».

Бас прокуратураның позициясынан «арандатушылық пікірлер» дегені не екенін түсінбеймін? Біздің заңнамада мұндай термин жоқ. Егер әлеуметтік желіні қолданушылардың сөйлеген сөздері мен мәтіндерінде арандатушылық белгілері байқалса, біз тәртіп сақшыларының ақыл-ойы мен мүмкіндіктеріне сенеміз, анықтап, дәлелдеп, жазалаймыз, мәселе неде?

 3. «Нақты азаматтардың ар-намысы мен абыройына нұқсан келтіретін, сондай-ақ бірқатар белгілі тұлғалардың ұсталып, қылмыстық жауапкершілікке тартылғаны туралы сенімсіз хабарлар жариялануда».

Кешіріңіз, бұған прокуратураның қатысы қанша? Нақты азаматтар егер қаласа өз ар-намысын, абыройын өз бетінше қорғайды. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі бар.

4. «Мұндай жалған ақпаратты таратуды негізінен блогерлер әдейі, өздерінің және үшінші тұлғалардың мүддесін көздеп жүзеге асырады. Олардың мақсаты жеңіл жолмен ақша бопсалау арқылы материалдық пайда алу.

Ауыр айып. Ол дербестендірілген болуы керек, әйтпесе Бас прокуратура ғаламторды пайдалана отырып, сөз бостандығына, ақпарат алу мен таратуға конституциялық құқығын жүзеге асыратын ондаған және жүздеген мың адал азаматтардың беделін негізсіз түсіреді.

5. Бұдан әрі дәйексөз келтірмеймін, дәстүрлі түрде заңға бағынуға шақыру. Мен тек соңғы кеңеске– «тек ресми ақпарат көздеріне сену» дегенгетүсініктеме беремін.

Ресми дереккөздердің саны қанша? Олардың басты мақсаты-адал ақпарат беру немесе жай ғана тыныштандыру ма? Бұл көздер қоғамның сұраныстарына қаншалықты тез жауап береді? Адам немесе мемлекеттік өтініштер – өтініштер-ескертулер бойынша қалай әрекет етеді деп сұрағым келеді.

 

 

 

Өз сұрағыңызды қойыңыз