25 қаңтар
Дана Орманбаева, продюсер, журналист
Дана Орманбаева халықаралық іздеу жарияланғаны туралы хабарламаға жауап берді
2025 жылдың 25 қаңтарында бұқаралық ақпарат құралдарында қоғам қайраткері, журналист және жазушы Дана Орманбаеваға ҚР Қылмыстық кодексінің 174-бабы – «ұлтаралық араздықты қоздыру» бойынша сотқа дейінгі тергеу басталғанына байланысты халықаралық іздеу жарияланғаны туралы ақпарат пайда болды.
Бас прокурордың орынбасары Мәжіліс кулуарында журналистерге: «Ол 174-бап бойынша сотқа тартылып, іздеу жарияланды. Тиісінше, қазір барлық тергеу әрекеттері оның жүрген жерін анықтауға бағытталатын болады. Мұнымен Интерпол айналысады. Оның қазір қайда екенін нақты айта алмаймын. Әлеуметтік желілерде оның БАӘ-нен жазбаларға пікір жазатынын жазды, бірақ бізде сенімді ақпарат жоқ», - деді.
Орманбаева іздеу туралы жаңалыққа Facebook-те: «Достар, бәрі қалай басталғанын, мені және менің отбасымды бірнеше ай бойы қалай қаралап, қудалағаны жақсы естеріңізде. Олар жүздеген фотошопты, жалған сөз таратты, әңгімелерін ойдан шығарды және бұрмалады, мені өздері үшін «қолайлы» етіп көрсетті. Бір нәрсені айтайын, ең бастысы: мен ұлтаралық араздықты қоздырушы емеспін. Мұны менің барлық орыс достарым, серіктестерім, жолдастарым жақсы біледі. Ұзақ жылдар бойы мен Қазақстан адамдарды, балаларды мен отбасыларды ешнәрсе сұрамай-ақ қорғап жүрмін. Енді, міне, осы ойдан шығарылған істің кесірінен мені қудалап жатыр» деп жауап берді.
Қаңтардың 29-ы күні Дәуіт Шайхисламов әлеуметтік желіде әйелінің қудалауға ұшырауына байланысты ел президенті мен Қазақстан халқына видеоүндеу жариялады. Жазбасында ол тергеу «Blogerskii P***sh» арнасы авторының 2024 жылдың сәуір айында Алматы полиция департаментіне берген арызы негізінде басталғанын хабарлады.
26 қаңтар
БАҚ (Қазақстан)
Мәжілісмен Болат Керімбек БАҚ-тан бұрмаланған ақпаратты жоюды сұрады
Парламент Мәжілісінің депутаты Болат Керімбек БАҚ пен әлеуметтік желіде тараған өзінің баласы жоқтарға салық салуды ұсынды деген ақпаратты жоққа шығарды. Депутат Facebook желісіндегі жазбасында Жетісу өңірінде облыс мектептерінде құрылған тәлімгерлік желісінің мүшелерімен өткен кездесуде демография, кеш неке, ажырасу және алимент төлемеу мәселелері талқыланғанын түсіндірді. Ол жастардың отбасын құруды кейінге қалдырып, кейбір әйелдердің ана болудан әдейі бас тартып жатқанына алаңдаушылық білдіріп, кеңес заманында жалғызбастыларға салық салынғанын мысалға келтірген.
«Менің осы «Бойдақтар салығы» деген сөзім, «Баласы жоқтарға салық» деп бұрмаланып, жалған ақпарат таратылуда» деп жазды депутат.
Ар-намыс пен абыройға нұқсан келтіретін жалған ақпарат жариялағаны үшін жауапкершілікті еске салған Болат Керімбек БАҚ өкілдерінен бұрмаланған ақпаратты жойып, таратпауды сұрайды.
27 қаңтар
Кирилл Бердецкий, Taraznews.kz, Instagram-паблигі (Тараз)
Instagram-паблигінің модераторына қарсы «KAAN» ЖШС-нің талап арызын сот қараусыз қалдырды
27 қаңтарда Жамбыл облысының мамандандырылған ауданаралық экономикалық соты «KAAN» ЖШС-нің ар-намысын, қадір-қасиетін және іскерлік беделін қорғау туралы Taraznews.kz Instagram-паблигінің модераторы Кирилл Бердецкий мен қала тұрғыны А.Скоробогатоваға қарсы талап арызын қараусыз қалдырды.
Сот талап қоюшының өкілінен талап арызды қараусыз қалдыру туралы келіп түскен арызына байланысты тиісті ұйғарым шығарды. Сондай-ақ, сот Бердецкийдің өкілінің арызы бойынша «КААН» ЖШС-нен оның пайдасына өкілдің көмегіне ақы төлеу бойынша сот шығындары үшін 100 000 теңге өндірді.
Ұйғарымға 10 жұмыс күні ішінде жеке шағым берілуі мүмкін.
Естеріңізге сала кетейік, талапкердің шағымына «Жительница Тараз заявила о долге на сумму более 24 млн из-за сети супермаркетов Фиркан» (2024 жыл, 25 маусым), сатып алушының қамыр ішіндегі шұжық арасынан құрт шыққаны туралы видео (2024 жыл, 27 маусым), анонимді абоненттің жазбасы (2024 жыл, 04 шілде); «Разборки по-Таразски крупная сеть магазинов стала фигурантом уголовного дела» (2024 жыл, 21 шілде) деп аталатын жазбалар себеп болған.
«КААН» ЖШС таратылған ақпаратты жала деп танып, модераторды теріске шығаруды жариялауға міндеттеуді және сотта өкілдің шығынына жауапкерлерден 500 мың теңге, сондай-ақ 10 мың теңге мемлекеттік баж салығын өндіруді сұрады.
Сот тыңдауы өткен жылдың қазан айында басталған. Бастапқыда талап-арыз Тараз қалалық сотына жолданды, кейін Бердецкийдің өтініші бойынша экономикалық сотқа берілді.
28 қаңтар
respublika.kz.media (Қазақстан)
Алматы департаментінің басшысы «Республиканы» сотқа бермекші
Алматы қалалық ІІД бастығы, полиция генерал-майоры Арыстанғани Заппаров орынбасары Ержан Ұзабаевтан әйелінің «Лексус» көлігін сыйға алғаны туралы ақпараттың тарауына байланысты сотқа шағымданатынын айтты.
Сейсенбіде Алматы ПД баспасөз қызметі ҚазТАГ агенттігінің сауалына жауапта Заппаровтың сөзін келтіріп: «Бұқаралық ақпарат құралдарында менің кәсіби қызметіме және жеке беделіме қатысты жалған ақпараттың шығуына байланысты мынаны мәлімдеймін: дәлелсіз айыптаулардан тұратын таратылған ақпарат мүлдем сенімсіз және менің жеке тұлғамды түсіруге бағытталған.
Бұл материал менің ар-намысыма, абыройыма және іскерлік беделіме нұқсан келтіреді. Осыған байланысты мен сотқа тиісті талап арызбен жүгінуді қажет деп санаймын деді» деп хабарлады.
Полиция департаментінің басшысы БАҚ өкілдерін журналистік этика стандарттарын сақтай отырып, ақпаратты жарияламас бұрын мұқият тексеруге шақырды.
«ҚазТАГ» даулы ақпараты бар материал 2025 жылғы 27 қаңтарда «Республика» басылымында «Лексус LX 600» для супруги шефа: что дарят друг другу полицейские» деген тақырыппен жарияланды, деп хабарлайды.
29 қаңтар
Данияр Әділбеков, «Дикая орда» (Астана)
«Дикая орда» Telegram-арнасы Данияр Әділбековтің үкімі өзгеріссіз қалдырылды
29 қаңтарда Астана қаласының соты «Дикая орда» Telegram-арнасының авторы журналист Данияр Әділбеков пен нефтетрейдер Ерлан Саудегеровке шығарылған үкімді өзгеріссіз қалдырды.
Естеріңізге сала кетейік, 2024 жылғы 18 қазанда Астана қаласының қылмыстық істер жөніндегі ауданаралық соты Данияр Әділбековті ҚР ҚК 419-бабының 3-бөлігі (адамды сыбайлас жемқорлық қылмыс жасады деп айыптаумен байланысты қылмыс жасау туралы көрінеу жалған сөз тасу) және ҚР ҚК 274-бабының 2-бөлігінің 3-тармағы (бұқаралық ақпарат құралдарын, телекоммуникация желілерін және онлайн-платформаларды пайдалану арқылы көрінеу жалған ақпарат тарату) бойынша кінәлі деп танып, 4,5 жылға бас бостандығынан айыруға үкім шығарды.
Әділбековті қамауда ұстау уақыты 2024 жылғы 27 наурыздан бастап үкім заңды күшіне енгенге дейін орташа қауіпсіздік ҚАЖ мекемелерінде қамауда ұстаудың 1 күні 1,5 күнге жаза мерзімінде есептеледі. Жаза мерзімі үкім заңды күшіне енген күннен бастап саналады.
Сондай-ақ сот «ЕлМедиа» басшысы Гүлжан Ерғалиеваның Данияр Әділбековке қатысты моральдық және материалдық шығынды өндіру туралы азаматтық талап арызын ішінара қанағаттандырып, журналистен 500 мың теңге моральдық шығын, 1 миллион 700 мың теңге өкілдің шығынын өндіріп берді.
Сот Гүлжан Ерғалиеваның 14 миллион 793 мың 653 теңге материалдық шығынды өтеу туралы талабын қанағаттандырудан бас тартты.
«Дикая ордадағы» бес мақалаға байланысты айып тағылды. Журналист Гүлжан Ерғалиева мен Астана әуежайының араб өкілі Альжавдер Юсуф Рашед М. полицияға арыз түсірді (олардың арызы бойынша іс 274-баптың 2-бөлігінің 3-тармағы бойынша сараланған). Энергетика вице-министрі Ерлан Ақкенженовтың арызына сәйкес, Әділбековке 419-баптың 3-бөлігі бойынша айып тағылды.
Екінші сотталушы, нефтетрейдер Ерлан Сәудегеров, тергеу нұсқасы бойынша Энергетика вице-министрі Ерлан Ақкенженов туралы ақпаратты Әділбековке жеткізген. Оған ҚР Қылмыстық кодексінің 419-бабы 3-бөлігі және 28 баптың 3-бөлігі бойынша үш жылға шартты түрде бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалды.
29 қаңтар
«Наша Газета» (Қостанай)
Газ қызметінің жұмысшысы суретін «Наша Газета» Instagram парақшасынан жоюды талап етті
29 қаңтарда «РЦКУ-Костанай» ЖШС үйішілік газ жабдықтары қызметінің маманы Олеся Закшевская «Наша газета» (NG) редакциясына хабарласып өзінің суретін Instagram парақшасынан өшіруді талап етті.
Бір күн бұрын Закшевская мен оның әріптестері «НГ» тілшісі Диас Сүлейменге көпқабатты үйдің кіреберісіндегі барлық пәтерлерге газ беруді тоқтату жағдайы туралы түсініктеме берді, өйткені РКЦУ қызметкерлеріне 20 пәтердің 9-ында газ плиталарының жағдайын тексеруге рұқсат берілмеді.
Мақалада Закшевская құрылғы қысымның төмендеуін тіркегенін, газдың шығуы мүмкін екенін түсіндіреді.
Редакциялық WhatsApp-қа жіберген хабарламасында Закшевская журналист оның суретін жариялауға келісімін сұрамағанын және егер фотосурет жойылмаса, сотқа беремін деп қорқытады.
Редакция журналист фотоны жасырын түсірмеген, яғни жұмысшылар түсіріп жатқанын көрген деп жауап берді. Ал кәсіпорын басшысы өзінің суретін жариялауға қарсы екенін бірден мәлімдесе, басқа қызметкерлерден мұндай мәлімдемелер түскен жоқ. Бұл ретте журналист өзін таныстырып, қай жерде жұмыс істейтінін көрсетті.
Редакция сайттағы фотосуретті жоя алатынын хабарлады, бірақ оны бүкіл жазбаны жоймай Instagram-да өшіру мүмкін емес. Сонымен қатар, фотосуреттің өзі Закшевскаяны кемсітпейді.
Олеся Закшевская сотқа жүгінетінін мәлімдеді.
Редакция мұндай жағдайда фотоны сайттан алып тастаған жоқ.
«Әділ сөз» қорының түсініктемесі
«Масс-медиа туралы» Заңның 14-бабының 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес, егер таратылатын ақпаратта адамның бейнесі және мұндай тұлғаның қызметіне қатысты мәліметтер болса, бейнеленген тұлғаның келісімі талап етілмейді.
Осылайша, егер таратылатын ақпаратта адамның бейнесі және газ қызметі қызметкерінің жұмысына қатысты мәліметтер болса, БАҚ-қа газ қызметі қызметкерінің суретін жариялауға рұқсат алу талап етілмейді.
30 қаңтар
Мұрат Нұрғалымов, «Новостная редакция МSU.CITY» (Қарағанды)
Облыстық сот журналист Мұрат Нұрғалымовты кінәсіз деп тапты
30 қаңтарда Қарағанды облыстық сотының апелляциялық алқасы бірінші сатыдағы сот қаулысын бұзды. ҚР ӘҚБтК 434-бабының 1-бөлігі бойынша қоғам белсендісі, журналист Мұрат Нұрғалымовқа қатысты әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізу құқық бұзушылық құрамының болмауына байланысты тоқтатылды.
2024 жылғы 27 желтоқсанда Қарағанды қаласының әкімшілік құқық бұзушылықтар жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының қаулысымен қоғам белсендісі және журналист Мұрат Нұрғалымов ұсақ бұзақылық жасағаны үшін кінәлі деп танылып (ҚР ӘҚБтК 434-бабының 1-бөлігі) 73840 теңгеге айыппұл салынғаны хабарланған еді.
Іс материалдарына сәйкес, 3 желтоқсанда Нұрғалымов өткізу режиміне қарамастан, өз еркімен Қарағанды облысы бойынша экология департаментінің ғимаратына барып, ұялы телефонға түсіріп, қызметкерлердің атына жағымсыз пікірлер айтып, айқын құрметтемеушілік танытып, қоғамдық тәртіпті бұзған.
Сотта Нұрғалымов «Утилизация ЛТД» ЖШС қызметі туралы ақпарат алу үшін департаментке журналист және Instagram желісіндегі «Новостная редакция MSU.CITY» парақшасының редакторы ретінде келгенін түсіндірді. Департамент өкілі басшылықтың орнында болмағанын айтып, жазбаша сұрау жіберуді ұсынды. Осыдан кейін, сот қаулысынан белгілі болғандай, Нұрғалымов кері кетіп бара жатқан департамент өкілін артынан телефон камерасына түсіріп алған.
Сот ұсынылған видеожазбалар мен дәлелдерді зерделей келе, Нұрғалымовтың әрекетін негізді деп таныды. Жеңілдететін мән-жай оның бұрын әкімшілік құқық бұзушылықтаар жасамаған.
Апелляциялық алқа Нұрғалымовтың кінәсі дәлелденді деген әкімшілік құқық бұзушылық істері жөніндегі соттың қорытындысымен келіспеді.
Іс материалдарын зерделеп, тараптарды тыңдаған алқа әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттаманы жазған полиция қызметкері Мұрат Нұрғалымов жасамаған әрекеттерді көрсеткенін анықтады. Атап айтқанда, ол Экология департаментінің қызметкеріне «тіл тигізіп», «ғимараттың екінші қабатына рұқсатсыз кіріп, басқаларға құрметтемеушілік білдіріп, қоғамдық тәртіп пен жеке адамдардың тыныштығын бұзған». Алқа шешімінде көрсетілгендей, бұл мән-жайлар іс материалдарымен де, оларға қоса тіркелген видеожазбамен де расталмаған.
Сондай-ақ, апелляциялық алқа куәгерлердің істің нәтижесіне қызығушылық танытқанын атап өтті, өйткені олардың барлығы Экология департаментінің және Ресейдің «Казнедра» мемлекеттік мекемесінің қызметкерлері және басшылыққа бағынады. Сондықтан олардың М.С.Нұрғалымовтың бейнежазбаға түсірілмеген әрекеттері туралы айғақтары алқада күмән тудырды.
