28 наурыз.
БАҚ (Қазақстан)
Мәжіліс өңірлік БАҚ-қа қолдау көрсетпек
28 наурызда Мәжілістің Әлеуметтік-мәдени даму комитетінде Асхат Аймағамбетовтің төрағалығымен мемлекеттік ақпараттық саясатты жетілдіру және өңірлік БАҚ-қа мемлекеттік қолдау көрсету мәселелері бойынша кеңейтілген отырыс өтті.
Мәдениет және ақпарат вице-министрі Қанат Ысқақов елімізде төрт мыңға жуық газет-журнал шығатынын айтты.
Қанат Ысқақов: «Оның 70 пайызы, яғни 2 мыңнан астамы мерзімді басылымдар. Бүгінде олар қиын жағдайға тап болып отыр. Кейбір аудандарда газет-журналдар жабылу алдында тұр. Тіркелгенімен жарты жылда бір шығатындары бар. Бүгінгі күні мерзімді басылымдарда екі мәселе бар. Ол жазылу және тарату. Мәселен, 2024 жылы 360 мыңға жуық жеке және 7,7 мыңға жуық заңды тұлға ғана газетке жазылған», - деді. Жалпы халық санын есептесек, бұл көрсеткіш өте аз.
Мәжілістің баспасөз қызметі депутаттар мемлекеттік ақпараттық саясаттың тиімділігін арттыру, облыстық газеттерді сақтау және қолдау, өңірлік БАҚ-ты дамыту, газет оқу мәдениетін қалыптастыру, оқырмандарды тарту, қаржыландыру мен қызметкерлердің жалақысын арттыру, мазмұн сапасын бақылау мәселелерін көтерді, деп хабарлайды.
Отырыс барысында көтерілген сауалдар, пікірлер мен ұсыныстар жинақталып, Үкіметке жолданатын болады.
28 наурыз.
Қоғам (Қазақстан)
Жамбыл облысы әкімдігі әлеуметтік желідегі жарнамаға 23 миллион теңге жұмсауды жоспарлап отыр
Сыбайлас жемқорлықты тергеу қоры-бюросының Telegram-каналының хабарлауынша, «Жамбыл облысы әкімдігінің мемлекеттік сатып алу басқармасы» КММ 26 наурызда 2024
жылға жарнамалық посттар түрінде ақпарат тарату бойынша қызметтер көрсетуге арналған ашық конкурстың басталғаны туралы хабарландыру жариялады.
Тапсырыс беруші – «Шерхан Мұртаза атындағы баспа үйі» КММ өңірлік коммуникациялар қызметі. Лот сомасы 23 млн теңге.
Facebook, Instagram, Telegram платформалары арқылы өңірдегі мемлекеттік бағдарламалардың іске асырылуы туралы ақпаратты дайындау және тарату, Жамбыл облысындағы туристік әлеует пен оқиғалар туралы ақпараттандыру жеткізушінің міндеті болып табылады.
31 наурыз.
Қоғам (Қазақстан)
Мәдениет министрі әлеужелі қолданушыларын су тасқыны туралы тараған ақпаратты тексеруге шақырды
Елдегі су тасқынына байланысты күрделі жағдайға және интернетте тараған ақпаратқа байланысты Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева қолданушыларға үндеу жасады.
Министр үкімет деңгейінде арнайы штаб құрылғанын, оның жұмысын мемлекет басшысы үйлестіреді деді.
Министр Facebook парақшасында: «Бұл жағдай әлеуметтік желілерде кеңінен талқыланып, оқиға орнынан нақты емес, арандатушылық және жалған ақпараттар да таралуда.
Кейбір азаматтар оның шынайылығын тексермей, таратып жібереді. Бұл Төтенше жағдай қызметінің жалған ақпаратқа жауап беруіне әкеледі. Бұл техникалық құралдардың тапшылығы жағдайында тиімді жұмысқа орасан зор зиян келтіреді», - деп жазды.
Аида Балаева ақпарат таратқан кезде оның дұрыстығына көз жеткізуге шақырып, жалған ақпарат таратқаны үшін жауапкершілікті ескертті.
3 сәуір.
Интернет (Қазақстан)
Су тасқынынан зардап шеккен аймақтарда ұялы байланыстың үзілуі байқалды
ЦДИАӨМ баспасөз қызметі: 3 сәуірде су тасқыны мен электрмен жабдықтаудың уақытша үзілістеріне байланысты Қазақстанның үш өңірінде ұялы байланыс операторлары желілерінің жұмысына әсер еткен бірқатар базалық станциялардың тұрақсыз жұмысы байқалғанын хабарлады.
Ұялы байланыс операторлары су тасқыны аймағындағы абоненттерге тарифтік жоспарларға қосымша ресурстар (40-50 мин, 40-50 СМС және 7 күнге 8-10 Гб) есептеді.
Мектептерде үздіксіз оқу процесін қамтамасыз ету үшін Starlink терминалдарының жиынтығы Қостанай, Ақтөбе, Ұлытау, Батыс Қазақстан облыстарына жіберілді, деп хабарлайды баспасөз қызметі.
Жедел, үздіксіз байланысты ұйымдастыру үшін Ақтөбе облысының әкімдігіне Thuraya спутниктік телефондары пайдалануға берілді (2 дана).
Бұған дейін Қостанай облысының әкімдігі Астанадан аймаққа Starlink спутниктік интернетінің 30 терминалы берілгенін және тағы 70 жабдық жиынтығы күтілетінін хабарлады. Терминалдармен бірінші кезекте облыс мектептері жарақтандырылады.
1 сәуір.
БАҚ (Қазақстан)
Әлеуметтік желілерде Бишімбаев ісі бойына процеске қатысушыларға судья пікір білдіруге тыйым салды
Астана қаласының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотында Салтанат Нүкенованы қатыгездікпен өлтіру туралы сот талқылауы жалғасуда. Сотталушылар орындығында экс-экономика министрі Қуандық Бишімбаев пен кісі өлімі орын алған «Гастроцентрдің» директоры Бақытжан Байжанов отыр.
1 сәуірде алқабилер болмаған кезде прокурор Айжан Аймағанова сотқа процестің барлық қатысушыларының ҚІЖК талаптарын сақтау және әлеуметтік желілерде сот талқылауы шеңберінде процеске қатысушылардың қарсылықтары, мәлімдемелері бойынша процесті жүргізу бойынша өз пікірлерін білдіру міндеттемесі туралы өтінішпен жүгінді.
Мемлекеттік айыптаушы сот қорғаушы тараптың осы сот отырысының жария және ашық режимінде өтуі туралы өтінішін қанағаттандырғанын еске салды. Сот тараптар үшін барлық жағдай жасады – отырыс залында суретке түсіруге, аудио-, бейнежазбаға, сот отырысы залында дыбыс-бейнежазбаны қолдануға рұқсат етті. Прокурор сондай-ақ бұл әрекеттер сот талқылауының қалыпты жүруіне кедергі келтірмеуге тиіс екенін, алқабилердің қатысуымен сотта алқабилердің құзыретіне кірмейтін және сотталушыға және процестің басқа да қатысушыларына қатысты олардың алалаушылықтарын тудыруы мүмкін құқық мәселелері талқылауға және шешілуге жатпайтынын еске салды.
Айталық, Айжан Аймағанованың айтуынша, 29 наурыздағы отырыстан кейін әлеуметтік желілерде соттың процесті жүргізуі бойынша жеке пікірін білдіретін посттар жарияланды. Прокурор бұл сот ісінің қалыпты жүргізілуіне кедергі келтіреді және алқабилерге теріс әсер етіп, оларға алалаушылық тудыруы мүмкін, деп санайды.
Төрағалық етуші судья Айжан Құлбаева процестің барлық тараптарының келісімімен өтінішті қанағаттандырды.
Судья процеске қатысушыларға қылмыстық іс жүргізу Кодексінің 23-бабына сәйкес қылмыстық сот ісін жүргізу тараптардың бәсекелестігі мен тең құқықтылығы қағидатына негізделгенін еске салды. Сот қылмыстық қудалау органы болып табылмайды және айыптау жағында да, қорғау жағында да әрекет етпейді. Тараптардың өздері процесте белсенділік танытуы керек, ал сот олардың құқықтарын іске асыру үшін жағдай жасайды және істің мән-жайларын бейтарап және объективті түрде зерттейді.
Сондықтан мен процеске қатысушылар сот отырысынан кейін жарияланған бұқаралық ақпарат құралдарындағы мәлімдемелер, оларды сот сотқа қысым жасау әрекеті ретінде қарастыруы мүмкін, сондықтан мен барлық қатысушыларға мұндай әрекеттерден бас тартуды және сот отырысы залында өздерінің іс жүргізу құқығын жүзеге асыруды ұсынамын, өйткені бұл әрекеттер сот отырысынан тыс уақытта сотқа қысым көрсетуі
мүмкін. Алқабилердің алалаушылықтары және қылмыстық істі объективті қарауға кедергі жасау», - деді судья.
«Әділ сөз» қорының түсініктемесі
Көрсетілген жағдайларда келесілерге назар аудару қажет деп санаймыз.
Қазақстан Республикасы ратификациялаған азаматтық және саяси құқықтар туралы Халықаралық Пактінің 19-бабына сәйкес әрбір адам өз пікірін кедергісіз ұстануға және өз пікірін еркін білдіруге құқылы.
ҚР Конституциясының 20-бабына сәйкес сөз және шығармашылық еркіндігіне кепілдік беріледі. Цензураға тыйым салынады. Әркімнің ақпаратты заңмен тыйым салынбаған кез келген тәсілмен еркін алуға және таратуға құқығы бар.
Қуандық Бишімбаевқа қатысты қылмыстық іс барысында прокурор мен судья айтқан ҚІЖК және басқа да құқықтық актілердің нормалары процеске қатысушыларға және басқа адамдарға (іске қатыспайтын сарапшыларға, адвокаттарға, журналистерге және т. б.) кез келген себеп бойынша, оның ішінде БАҚ және әлеуметтік желілерді пайдалана отырып, өзінің жеке пікірін білдіруге және басқаша түрде білдіруге регламенттемейді және тыйым салмайды.
«Алқабилер туралы» Заңның 13-бабы 3-тармағының 3) тармақшасына сәйкес алқабидің істі қарау барысында сот отырысынан тыс уақытта мәліметтер жинауға құқығы жоқ.
Демек, заң алқабилерге өздері қарайтын қылмыстық іс бойынша БАҚ пен әлеуметтік желілердегі хабарламалармен танысуға тыйым салады. Сонымен, сот талқылауының барысы туралы істің қатысушыларын қоса алғанда, пікірлерді жариялау алқабилерде алалаушылық туғызбайды және сотқа қандай да бір құқыққа қайшы әсер ете алмайды.
1 сәуір.
Қоғам (Қазақстан)
ЦДИАӨМ ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі талаптарға сәйкестігін тексергеннен кейін «Қазақтелеком» мен Air Astana-ны жауапкершілікке тартты
Цифрлық даму және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі осы жылдың ақпан айында болған дербес деректердің таралып кету фактісі бойынша тексеру нәтижелері туралы хабарлады.
Естеріңізге сала кетейік, 16 ақпанда GitHub платформасында Қытайдың қоғамдық қауіпсіздік министрлігінің мердігерлерінің бірі I-Soon қытайлық компаниясына тиесілі мәліметтер жарияланды. Материалдар сонымен қатар Beeline, Tele-2 және Қазақтелеком абоненттері туралы ақпаратты қамтыды. Сондай-ақ «Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры», Air AstanaАҚ туралы айтылды.
ЦДИАӨМ баспасөз қызметінің ақпаратында Цифрлық даму және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі (ЦДИАӨМ) ҰҚК және «ГТС» АҚ-мен бірлесіп ұялы байланыс операторларының ақпараттық қауіпсіздігінің жай-күйіне талдау жүргізді. Бүгінгі таңда компаниялар отандық ақпараттық қауіпсіздік жедел орталықтарымен қорғалған, делінген.
Сондай-ақ, «Қазақтелеком» АҚ, «Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ, Air Astana АҚ ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігі тұрғысынан жоспардан тыс тексерулер жүргізілді.
«Нәтижелері бойынша екі заңды тұлға («Қазақтелеком» АҚ, AirAstana АҚ) «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің 641-бабы 1-бөлігінің 2-тармағы бойынша әкімшілік жауапкершілікке тартылды, заң бұзушылықтарды жою үшін бір жыл мерзімге нұсқау берілді», - деп хабарлайды министрлік.
«БЖЗҚ» АҚ-да заң бұзушылықтар анықталған жоқ.
Сондай-ақ, ЦДИАӨМ баспасөз қызметі атап өткендей, қазіргі уақытта аталған ұйымдардың ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымы ақпараттық қауіпсіздік инциденттерін анықтау және жолын кесу мақсатында тәулік бойы мониторингте тұр.
2 сәуірде Air Astana Telegram-да қазақстандықтардың дербес деректерінің таралуы мүмкін екендігі туралы БАҚ-тағы хабарламаларға жауап ретінде мәлімдеме жариялады.
«Air Astana мұқият зерттеу жүргізіп, оның жолаушыларының деректері бұзылмағанын растады. ҚР цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің бұзушылықтарды жою үшін бір жыл мерзімге берген нұсқауы Дербес деректер мәселелерімен байланысты емес», - деп хабарлайды әуекомпания.
2 сәуір.
Қоғам (Қазақстан)
Қорғаныс министрлігі Татарстандағы қазақстандық дрондар туралы жалған ақпаратқа жауап бермеуге шақырды
2 сәуірде ресейлік БАҚ Татарстан аумағындағы нысандарға дрондардың шабуылы туралы хабарлады. Ресейлік журналист Дмитрий Смирнов дрондар Қазақстан аумағынан ұшырылуы мүмкін деген болжам жасады. Ол өзінің ұсынысын телеграм-арнасында бөлісті.
2 сәуір күні кешке ҚР Қорғаныс министрлігі ресми түсініктеме жариялады, онда ұшқышсыз ұшақтардың Қазақстан аумағынан іске қосылғаны, шындыққа сәйкес келмейді деді.
Министрліктің хабарламасында: «Мұндай инсинуациялар Қазақстан Республикасының беделін түсіруге бағытталған. Осыған байланысты азаматтар мен бұқаралық ақпарат құралдарынан таратылған қауесеттерге жауап бермеуін және тек ресми ақпарат көздеріне сенуін сұраймыз», - делінген.
5 сәуір.
БАҚ (Қазақстан)
Мәжіліс депутаттары ЛГБТ-ны насихаттағаны үшін БАҚ жұмысын тоқтатуды ұсынады
«Amanat» партиясы фракциясынан Мәжіліс депутаттары Асхат Аймағамбетов пен Жанарбек Әшімжанов БАҚ-қа ЛГБТ өкілдері туралы жазуға тыйым салуды көздейтін «Масс медиа туралы» заң жобасының 22-бабына («бұқаралық ақпарат құралдарын шығаруды тоқтата тұру, тоқтату не бұқаралық ақпарат құралдарын тарату тәртібі») түзету енгізуді ұсынды.
Заң жобасының 22-бабын былайша: «Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен бұқаралық ақпарат құралдарын шығаруды не бұқаралық ақпарат құралдарын таратуды тоқтата тұру үшін негіздер: қатыгездік пен зорлық-зомбылыққа, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, тектік-топтық және рулық үстемдікке, дәстүрлі емес жыныстық бағдарға табынушылықты насихаттау немесе үгіттеу болып табылады» деп баяндау ұсынылады.
Tengrinews.kz тілшісі депутаттар: «Біз тек үгіт-насихат туралы айтып отырмыз, жаңалық сипатта болатын ақпарат бұған жатпайды. Жалпы, бұл түзетуді қолдаған көптеген қазақстандықтардан депутаттардың атына өтініштер түскенін айтайын. Біз зорлық-зомбылықтың барлық түрлеріне қатысты жазаны қатайтатын заң қабылдадық, оған қарсы шыққандар да аз емес. Бірақ біз жалпы зорлық-зомбылыққа, сондай-ақ қоғамды жікке бөлейтін идеяларды насихаттауға төзбеуіміз керек», - деп айтты хабарлайды.
Түзету талқылануда және жарияланған материалдың үгіт-насихат екеніне кім баға беретіні әзірге белгісіз.
