14-18 наурыз
Радио Свободная Европа/Радио Свобода, «Голос Америки» (әлем)
Азаттық Радиосы жабылды
14 наурызда АҚШ президенті Дональд Трамп жеті федералды агенттіктің қызметін ең төменгі деңгейге дейін қысқартуды талап ететін жарлыққа қол қойды. Құжат олардың заңнамада белгіленбеген функциялары мен құрылымдарын жоюды, сондай-ақ қолданыстағы заңнама талаптары шегінде персонал мен жұмыс көлемін қысқартуды көздейді.
Тізімдегі ұйымдардың арасында 50-ге жуық тілде хабар тарататын жаңалықтар ұйымдарын қадағалайтын АҚШ-тың Жаһандық БАҚ агенттігі (USAGM) бар, оның ішіне Радио Свободная Европа/Радио Свобода (РСЕ/РС), «Голос Америки», «Азат Азия» радиосы кіреді. «Азаттық» радиосының мәліметінше, бұл әлемдік БАҚ апта сайын 360 миллион адамға хабар таратады.
«Радио Азаттык» хабарлауынша, Трамптың жарлығы жарияланғаннан кейін АҚШ Конгресі мақұлдаған, Радио Свободная Европа/Радио Свобода қызметін қаржыландыратын гранттың тоқтатылғаны туралы хабарлама келді. 15 наурызда USAGM сайтында ұйым басшысының кеңесшісі Кери Лейктің атынан мәлімдеме жарияланды, онда Трамп әкімшілігі қабылдаған шешімде салық төлеушілердің қаражатының тиімсіз жұмсалғаны айтылған.
BES.media 16 наурызда «Радио Свободная Европа/Радио Свобода» қазақ қызметінің басшысы Торокул Дооров БАҚ-ты қаржыландыруды тоқтату туралы мәселеге пікір білдірді, деп хабарлайды.
Ол Facebook-те «Азаттық радиосы» көптеген сынақтан өтті, шынайы ақпарат пен демократиялық құндылықтарды тарату миссиясында тоталитарлық режимдердің қысымына тап болды. Бұл елдегі миллиондаған адамдар үшін шындықтың жалғыз көзі болып қала берді. Қазіргі жағдай бізді қалай өзгертетінін толық айту мүмкін емес. Басшылық қазіргі уақытта жұмыс жалғасады деп мәлімдеді», - деп жазды.
Журналистерді қорғау комитеті (CPJ) 16 наурызда Трамптың Жарлығын айыптады, нәтижесінде тек «Голос Америки» медиа корпорациясында 1300-ден астам қызметкер демалысқа жіберілді және Radio Free Europe-пен келісімшарттар тоқтатылды, бұл олардың жұмысын тоқтатады және бүкіл әлем бойынша миллиондаған азамат тәуелсіз жаңалыққа қол жеткізе алмайды.
CPJ бас директоры Джоди Гинсберг «Азаттық радиосы» мәлімдемесіне сілтеме жасап: «Тәуелсіз БАҚ-ты тұншықтыру журналистердің өміріне үлкен қауіп төндіреді, олар жаңалықтарды қатаң цензурасы бар елдерде тұратын миллиондаған адамға жеткізу үшін жиі үлкен қиындықтарды жеңуге мәжбүр болды. АҚШ әкімшілігі ұзақ тарихы бар бұл ұйымдарға қазір экзистенциалды қауіп төндіретіні шынымен упопиялық жағдай. Біз әкімшілік демалысқа шыққан журналистермен ынтымақтасамыз және Конгресс басшыларын USAGM-ді [қаржыландыруды] қалпына келтіруге шақырамыз», — деді.
«Шекарасыз тілшілер» және Халықаралық баспасөз институты (International Press Institute, IPI) да USAGM бақылайтын БАҚ-қа қолдау көрсетті.
Аймақтағы көптеген құқық қорғаушылар мен зерттеушілер қауымдастығының өкілдері Азаттықтың Орталық Азия қызметіне РСЕ/РС ынтымақтастығын білдірді.
Азаттық радиосы 27 халықаралық журналистік ұйым мәлімдеме жасап, АҚШ билігін баспасөз бостандығын қорғауға және АҚШ-тың Жаһандық БАҚ агенттігі (USAGM) арқылы басқарылатын немесе қаржыландыратын БАҚ қызметкерлерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге шақырды, деп хабарлайды.
Радио Свободная Европа/Радио Свобода құрамына кіретін «Азаттық» радиосы» медиакорпорациясы 18 наурызда АҚШ-тың Жаһандық медиа агенттігі (USAGM), сондай-ақ ұйымның лауазымды тұлғалары Кэри Лейк пен Виктор Моралеске қарсы АҚШ Конгресі мақұлдаған ұйымның жұмысына бөлінген грантты тоқтату әрекетіне тосқауыл қою үшін сотқа шағым түсірді, деп хабарлайды Азаттық радиосы.
Шағымда РСЕ/РС-ге Конгресс бөлген қаржыны бермей қою федералдық заңды, соның ішінде Конгресске федералдық шығыстарға қатысты жалғыз өкілеттік беретін АҚШ Конституциясын бұзады делінген. Іс АҚШ-тың Колумбия округінің аудандық сотында қаралады.
18 наурыз
Қоғам (Қазақстан)
«Хабар» мен «Қазақстан» креативті индустрияны дамыту қорына кіреді
Vlast.kz Қазақстанда таланттарды анықтаумен, инвестиция іздеумен және тартумен, инфрақұрылымды дамытумен және экспортқа шығаруға жәрдемдесумен айналысатын креативті индустрияны дамыту қоры құрылатын болады, деп хабарлайды. Бұл туралы Үкімет отырысында Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева хабарлады. Оның айтуынша, Қор Қазақстанның жетекші шығармашылық және білім беру ұйымдарының қатысуымен Корпоративтік қор түрінде құрылатын болады. Оған «Астана опера» театры, Astana Ballet, «Хабар» агенттігі, «Қазақстан» ТРК, Шабыт Қазақ ұлттық өнер университеті және Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясы кіреді.
Министр «Қор өз қызметін идеядан дайын өнім мен қызметке дейінгі төрт негізгі бағыт бойынша жүзеге асыратын болады. Бұл таланттарды анықтау (конкурстар ұйымдастыру, мобильді продюсерлік орталықтарын құру, аймақтарда деректерді жинау және талдау). Жобаны дамыту (жобаны жеделдету және инкубациялау, коммерцияландыру, инвестицияларды іздеу және тарту). Инфрақұрылымды дамыту (хабтар желісін дамыту, тұрақты арт-алаңдарды ұйымдастыру, мемлекеттік мүлікке қол жеткізу) және экспортқа жәрдемдесу», - деді.
Балаева Қордың бюджеті ұлттық лотерея операторы қызметінің 3% мөлшерінде аударымдар есебінен қалыптасатынын айтты.
Басылым Премьер-министр Олжас Бектенов қорды 1 шілдеге дейін құруды, сондай-ақ өңірлік ерекшеліктерді ескере отырып, шығармашылық жобаларды мемлекеттік қолдаудың нүктелік шараларын енгізуді тапсырды, деп хабарлайды.
19 наурыз
Қоғам (Қазақстан)
Қазақстан Халықтық партиясы «Шетел агенті туралы» заң жобасын әзірлемек
Vlast.kz Бұл туралы Мәжіліс кулуарында партия депутаты Ирина Смирнова айтты, деп хабарлайды.
Смирнова: «Шетел агенті туралы» Заңды біз әзірлейтінімізді жарияладық, бұл – Қазақстанның Халықтық партиясы», - деді. Ол заң жобасының тұжырымдамасы талқыланып жатқанын, құжатты парламентке енгізудің мерзімі жоқ екенін айтты.
Редакция 12 ақпанда Ирина Смирнова премьер-Министр Олжас Бектеновтің атына жолдаған сауалына Қазақстанның ұлттық мүддесін USAID сияқты ұйымдардың қызметінен қорғауы қажет екенін мәлімдегенін және Премьер-Министр Олжас Бектеновтен «Шетел агенті туралы» заңды әзірлеп, қабылдауды сұрағанын еске салады. Бірақ наурыз айының басында Әділет министрлігі «Власть» басылымына Үкіметтің заң жобалары жоспарында бұл заң жобасын әзірлеу жоқ екенін хабарлаған еді.
Президент әкімшілігіндегі редакцияның дереккөздері Президенттің мұндай заң жобасын ұсыну жоспары жоқ деп сендірді.
20 наурыз
Қоғам (Қазақстан)
ҚР ЦДИАӨМ деректердің таралып кету тізілімін құруды жоспарлауда
МЦРИАП Ақпараттық қауіпсіздік комитетінің төрағасы Руслан Әбдіхалықов 20 наурыз күні ОКҚ брифингінде деректердің таралып кету тізілімін құру ұсынылып отырғанын мәлімдеді. Онда сенімсіз деректер мен ережені бұзған компаниялар туралы ақпарат қамтылады, деп хабарлайды Zakon.kz тілшісі.
Орталықтандырылған дерекқорда жеке деректердің таралып кету жағдайлары, мұндайға жол берген компаниялар және азаматтардың «жарияланып кеткен» жеке деректері туралы ақпарат қамтылады.
Руслан Әбдіхалықов «Сондай-ақ, тізілімге енгізілген субъектілерге банктік қарыздар мен микрокредиттер алуға шектеу қою ұсынылады, ал бұл шектеуді алып тастау туралы хабарлама электрондық үкімет порталы арқылы жолданады», – деп толықтырды.
Брифинг барысында Руслан Әбдіхалықов өткен жылдың желтоқсанында қазақстандықтардың деректерінің таралып кетуіне себепкер болған ресейлік Sirena Travel компаниясы Ресей заңнамасына сәйкес жазаланғанын хабарлады.
Зардап шеккен қазақстандықтар өтемақыны тек Ресей сотына жүгінгеннен кейін ғана ала алады.
Informburo.kz Руслан Әбдіхалықовтың: «Өкінішке қарай, қазіргі уақытта мұндай процедура не Ресей, не Қазақстан заңнамасында жоқ. Біз оны енгізуді енді ғана жоспарлап отырмыз. Киберсақтандыру енгізілген кезде, азаматтар өтемақы алудың нақты тетігіне ие болады. Қазір жалғыз нұсқа – Ресей Федерациясында сотқа жүгіну және шығын келтірілгенін дәлелдеу», – деген сөзін келтіреді.
