Сөз бостандығын қорғау халықаралық қоры
Международный фонд защиты свободы слова
The International Foundation for Freedom of Speech Protection

Заң әзілдеуге тыйым салмайды

17 мамыр 2021

15 мамырда Instagram-дағы Qaznews24 сатиралық пабликтің әкімшісі Темірлан Еңсебектің үйінде тінту жүргізілді. Осыдан кейін Темірланды полицияға алып барып, одан бес сағат бойы жауап алды. Себеп - «қасақана жалған ақпарат тарату» ісін тергеу (Қылмыстық кодекстің 274-бабы). Қазір Темірлан Еңсебек қорғану құқығымен куәгер мәртебесінде, одан тергеу мәліметтерін жарияламау туралы қол хат алынды.

«Әділ сөз» түсініктемесі

Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 274-бабының сатира мен юморға еш қатысы жоқ. Ол қоғамдық қауіп тудыратын немесе азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделеріне және қоғамның заңмен қорғалатын мүдделеріне айтарлықтай зиян келтіретін ақпараттармен айналысады.

Интернетте Темірлан Еңсебектің жарияланымдары: «жалған жаңалықтар әзілмен, сатиралық контекстпен, адамдармен және оқиғалармен кез-келген сәйкестік абсолютті кездейсоқтық болып табылады». Бірақ полиция «әзіл» және «сатира» сияқты ұғымдармен таныс емес сияқты. Сонымен қатар, полиция сөз және шығармашылық бостандығына кепілдік беретін Қазақстан Республикасының Конституциясын (20-бап)жақсы білмейтін сияқты.

Шығармашылық еркіндігі - сөз бостандығының ажырамас бөлігі. Бұл автордың өз шығармаларының тақырыптарын, көркемдік тәсілдерін, тәсілдері мен принциптерін таңдауға табиғи құқығы. Халықаралық адам құқықтары туралы келісімдерде сөз бостандығы мәдени құқықтардың негізгі аспектілерінің бірі ретінде көрсетілген. Бұл кез-келген ақпарат пен идеяны көркем түрде іздеу, алу және беру еркіндігін, басқалардың өнері мен шығармашылығынан ләззат алу құқығын және мемлекеттердің шығармашылық қызметке қажетті бостандықты құрметтеу міндеттілігін білдіреді.

Өз сұрағыңызды қойыңыз